آرش محبی نژاد
”سناریو”
در حال حاضر اکثر کارخانجات قطعه سازی تعطیل یا نیمه تعطیل شده اند. در این ” فراغت” غم انگیز و تحمیلی که یادآور احتضار قبل از مرگ است فرصتی شد به سناریوی قطعه سازی در پایان سال ۹۴ فکر کنم. میگویند ”سناریو” چهره آینده است. ذهن را به اسفند ماه سال جاری ببریم. دو سناریو متصور است:
سناریوی ۱
روند فعلی ادامه یافته است. در نتیجه اکثر قطعه سازان ورشکسته شده اند و آنها که مانده اند بیشتر نیروهای خود را تعدیل یا تعلیق کرده اند . خیلیها بدلیل اینکه از پس پرداخت بدهیها و اقساط بانکی بر نمی آیند مورد تعقیب قضایی از سوی مراجع مختلف مثل دارایی، بیمه ، بانکها و طلبکاران هستند و شاید برخی ممنوع الخروج و زندانی باشند. عید قطعه سازان عزاست…
خانواده های ۳۰۰ هزار نفر از کارکنان بیکار شده قطعه سازی در لاک غم فرو رفته اند و سازمان تامین اجتماعی- اگر به وظیفه اش درست عمل کند- ماهانه دهها میلیارد تومان بیمه بیکاری میپردازد. عایدی دولت از محل انواع درآمدهای مالیاتی و عوارض و بیمه و …. به حداقل خود در سالهای اخیر رسیده و سرمایه از این بخش فراری شده است. برای پشیمانی مسوولین با وجدان، اعم از مجلس و دولت و چپ و راست، خیلی دیر شده است. افسوس مسوولین برای تعلل، اختلاف نظرهای سیاسی و اقتصادی بی فایده است. خسارات قابل جبران نیست. کسری بودجه قابل توجهی کشور را با چالش مواجه کرده است. اسفند ماه سیاهی است….
سناریو ۲
تدبیر سیاستگذاران صنعتی و مسوولین ارشد نظام و اتفاق نظر ایشان در حل بحران، کارساز شده و در تعامل با صنعتگران و رزمندگان جبهه نبرد اقتصادی، طرحهای اصولی و بنیادی در احیای صنعت خودرو و قطعه سازی اجرا شده است. رونق به بازار بازگشته و کارخانجات خودرو سازی و قطعه سازی، پر تیراژ مشغول تولید با کیفیت هستند و سرمایه گذاریهای انجام شده جهت ظرفیت سازی، در حال بهره برداری است. این حوزه جذابیت خاصی برای سرمایه گذاری داخلی و خارجی پیدا کرده و برنامه تولید سال، تا حدود قابل قبولی محقق شده و درآمدهای دولت از محل این بخش مطابق پیش بینی هاست و بخشی از کسری بودجه دولت را جبران میکند. در برنامه سال آتی ارتقاء کیفیت ، تنوع تولید و افزایش تیراژ همراستا با سند چشم انداز ۱۴۰۴ پیش بینی شده و کارکنان و مسوولین خود را برای تعطیلات دلنشین نوروز آماده میکنند. در نشستهای پایانی سال مسوولین از عملکرد خود در مدیریت کلان بحران، خشنود هستند و با وجدانی آسوده سال را به پایان میبرند.
به نظر شما کدام سناریو محقق میشود؟ آیا سناریوی سومی به ذهن میرسد؟
آرش محبی نژاد
دبیر انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه سازان خودرو کشور
نایب رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران گفت: قیمت گذاری دستوری در اقتصاد باعث شکلگیری رانتهای متعدد و عدم تخصیص بهینه منابع میشود که برخلاف برخی ادعاها در نهایت به زیان مصرفکننده نهایی تمام خواهد شد.
برنامه تأمین برق صنایع در ایام اوج بار شبکه بر اساس اطلاعیه مشترک بین وزارتخانههای نیرو و صمت در خصوص تأمین برق صنایع در تابستان ۱۴۰۲ اعلام شد که بر اساس آن برق مورد نیاز بیش از ۹۰ درصد واحدهای صنعتی و تولیدی کشور، بدون هیچ محدودیتی تأمین خواهد شد.
دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان خودرو کشور گفت: برآورد این انجمن و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، واردات سالیانه دست کم ۲ میلیارد دلار لوازم یدکی و قطعات خودرویی قاچاق به کشور است.
رییس کمیسیون اصل ۹۰ قانون اساسی با اشاره به ابلاغ قطع نوبتی برق صنایع در تابستان کنونی گفت: نباید بخش صنعت نخستین قربانی محدودیت منابع برق در کشور با قطع نوبتی برق شود و قطعی برق باید بین مصارف خانگی مردم و صنعت تقسیم شود.
رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تهران گفت: سایه سنگین نظام دستوری در اقتصاد ایران طی سال های گذشته پیامدهای ناگواری همچون کاهش اشتغال، به خطر افتادن حیات صنایع، فرار سرمایه و سود بردن عدهای رانتباز را به همراه داشته است که امیدواریم دولت سیزدهم تلاشش را برای اصلاح این موضوع به کار گیرد.
سرپرست معاونت دفتر واردات گمرک ایران خواستار آن شد تا اصلاحیه قانون قاچاق که قانونی سختگیرانه است، جدی گرفته شود و تولیدکنندگان و قطعه سازان، همه مفاد آن را بخوانند و رعایت کنند.
مدیرکل دفتر تعرفه گمرک گفت: گمرک در تلاش است تا با ارائه تسهیلات ویژه که برای واحدهای تولیدی در نظر گرفته شده، در چرخه تامین کالا و اجزا و قطعات برای واحدها نقش سازنده و مثبت داشته باشد.
مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو با بیان این که تدابیر اتخاذ شده از سوی وزارت صمت و بانک مرکزی سبب تسهیل تامین ارز در شبکه تامین و ایران خودرو شده، تصریح کرد: در حال حاضر تولید روال عادی داشته و چالشی در زمینه تامین و تغذیه خطوط تولید وجود ندارد.
مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا با اعلام اینکه از ابتدای سال جاری تا ۷ خردادماه، این مجموعه ۸۶ هزار و ۶۱۸ دستگاه خودرو تولید کرده است، گفت: از آنجا که توافقات خوبی میان وزارت صمت و بانک مرکزی در خصوص تامین ارز خودروسازان و قطعه سازان صورت گرفته، تولید خودرو سیر افزایشی پیدا کرده است.
سرپرست وزارت صمت گفت: با همکاری مؤثر بانک مرکزی، تأمین ارز صنایع بهویژه صنایع خودرو بدون هیچ وقفهای ادامه دارد، ضمن اینکه واردات خودرو با رفع موانع عملیاتی شده و ترخیص این خودروها تسریع شده است.
معاون صنایع حمل و نقل وزیر صنعت، معدن و تجارت از تامین ارز صنایع خودرو و قطعه سازی در سال جاری خبر داد.
دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعهسازان خودروی کشور، با اشاره به اعمال محدودیتهای برق صنایع در آینده نزدیک از برنامه ریزی قطعه سازان برای خرید ژنراتور به منظور تولید و تامین برق خبر داد.
مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق کشور ضمن تأکید بر اهتمام صنعت برق بر افزایش انرژی برق تحویلی به صنایع در سال رشد تولید، گفت: وزارت نیرو و وزارت صمت برای تأمین برق پایدار صنایع در سال رشد تولید به توافق رسیدند.
معاون صنایع حملونقل وزارت صنعت، معدن و تجارت در نامهای به رئیس سازمان توسعه تجارت نسبت به توقف قریبالوقوع خطوط تولید خودروسازان هشدار داد و خواستار لغو محدودیت سیستمی تخصیص ارز برای صنعت خودرو شد.
عضو هیات مدیره انجمن قطعه سازان همگن، حضور در نمایشگاه اتومبیلیتی ۲۰۲۳ مسکو را فرصتی برای ارائه توانمندی قطعه سازان و خودروسازان ایرانی برشمرد و گفت: کاهش مشکلات صادراتی و تطابق با استانداردهای روسیه، مسیر شرکتهای ایرانی را برای حضور پر رنگ در بازار این همسایه شمالی هموار خواهد کرد.
رئیس کمیته ساخت داخل و دانش بنیان انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان خودرو کشور گفت: هزینه های انجام شده در پروژه های تحقیق و توسعه شرکتهای قطعهسازی، در قالب اعتبار مالیاتی اعطا می شود و معادل آن از مالیات بر عملکرد مربوط به سال انجام هزینه مذکور یا سال های بعد کسر می شود.
دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان خودرو از عدم تخصیص و تامین ارز و قطعیهای برق به عنوان دو چالش اساسی فراروی صنعت قطعهسازی در شرایط کنونی نام برد که تولید و تیراژ قطعات را با مشکل مواجه خواهد کرد.
«ابراهیم دوستزاده» عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعهسازان خودروی کشور میگوید: بهرغم ریزش بازار، حاشیه سود بالای خودروهای داخلی محفوظ است. زیرا بازار هوشمندانه عمل میکند و میداند بنا بر ارزش واقعی خودروها، ۷۰ درصد از گپ قیمت بین کارخانه و بازار درست است
درحالیکه خودروساز متعهد شده که مطالبات قطعه سازان را ۱۲۰ روزه پرداخت کند، اما برخی از قطعه سازان پس از گذشت ۱۰ ماه هم موفق به دریافت مطالبات خود از خودروساز و علی الخصوص شرکت ساپکو نشده اند.
مدیر عامل بورس کالای ایران گفت: صنعت برق و صنعت خودرو به واسطه قیمت گذاری دستوری در حال نابودی و کاهش سرمایهگذاری هستند گفت: راه اشتباه رفته و تجربه شده قیمت گذاری دستوری کمکی به اقتصاد نخواهد کرد و آب در هاون کوبیدن است.
عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعهسازان خودروی کشور گفت: اکنون مطالبات قطعه سازان و زنجیره تامین از خودروسازان نسبت به سال گذشته افزایش یافته و این مساله سبب میشود تا بهویژه قطعهسازان کوچک امکان تداوم فعالیتهایشان کاهش یابد و رو به تعطیلی و تعدیل نیرو بروند.
مدیرکل صنایع خودروی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت که با اجرای طرح مالیات بر سوداگری و سفتهبازی جهتدهی معاملات خودرو میسر شده و امکان نقل وانتقال خودرو به مصرفکننده واقعی فراهم میشود.