یک کارشناس اقتصادی با ابراز اینکه سال‌های گذشته قیمت‌ها عموماً توسط دلالان و نمایشگاه‌داران اتومبیل و بعد هم توسط سایت‌های مختلف تعیین می‌شد، گفت: عرضه خودرو در بورس کالا باعث می‌شود عملاً امکان مواجهه با بازار منطقی خودرو داشته باشیم.
به گزارش روابط عمومی انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازی کشور از خبرگزاری تسنیم، با توجه به حضور گسترده دلالان در صف خرید خودرو در شیوه قرعه‌کشی، امکان خرید خودرو از کارخانه، توسط مصرف‌کنندگان واقعی بسیار محدود شده است به‌طوری که در قرعه‌کشی سوم احتمال برنده شدن این افراد به کمتر از یک درصد رسید و دولت برای این موضوع به فکر عرضه خودرو در بورس کالا افتاد، در این مورد با محمد بیگی کارشناس خودرو گفت‌وگو کردیم:
تسنیم: ماجرای عرضۀخودرو در بورس چه فوایدی داشته است؟
بعد از کش‌وقوس‌های قیمت‌گذاری خودرو از سال ۹۷ به بعد که مصادف با خروج آمریکا از برجام و اجرایی‌شدن مجدد تحریم‌های آمریکا بود، چالش ما در مسئله خودرو، نحوه قیمت‌گذاری آن بود، چون در سال‌های قبل، از سوی شورای رقابت شیوه قیمت‌گذاری نامناسبی اتخاذ شده بود و کنار آن، هزینه‌های اجتماعی به‌روزرسانی و اصلاح قیمت‌گذاری خودرو، کار را مشکل کرده بود، حتی تا سال ۱۴۰۰ هم این مشکل ادامه پیدا کرده بود. در سال ۱۴۰۰، قیمت‌گذاری خودرو، بر اساس مصوبه شورای سران، به ستاد تنظیم بازار واگذار شد؛ اما باز هم به‌دلیل مسائل اجتماعی و هزینه‌های اصلاح قیمت‌گذاری خودرو، باز هم این دستورالعمل مسکوت ماند و فقط یک‌بار در آذرماه سال ۱۴۰۰ اصلاحاتی انجام شد که البته آن هم اصلاح رویه نبود و صرفاً هزینه برخی از خودروها به‌روزرسانی شد. برای عبور از این مسئله، باید توجه داشت که در شرایط کنونی، به‌ویژه از ۶ ماه اخیر که بورس کالا اقدام به عرضه خودرو کرد، ما با یک بازار مجهولی مواجه بودیم که این بازار عمق پایینی داشت و غیرساختاریافته بود. در بازار خودروی کشورمان به‌دلیل عدم ثبت اطلاعات طی سال‌های گذشته، قیمت‌ها عموماً توسط نمایشگاه‌داران اتومبیل و بعد هم توسط سایت‌های مختلف، تعیین می‌شد و ما عملاً امکان مواجهه با بازار منطقی خودرو را نداشتیم، هرچند تأثیر نمایشگاه‌داران و سایت‌ها اندک هست، اما باعث می‌شدند نتوان پیش‌بینی دقیقی از بازار داشت.
بورس کالا با شفاف‌شدن وضعیت عرضه و تقاضا، بازار را به ساختاریافتگی نزدیک کرد و ممکن است منجر به عمیق‌شدن بازار خودرو در ایران شود، همچنین برای دولت امکان عرضه خودرو با قیمت‌های مناسب و مدنظر مردم را فراهم کرد، از طرفی به‌دلیل قیمت‌گذاری اشتباه خودرو و فاصله بین قیمت کارخانه و بازار، عملاً خودرو به یک کالای بسیار سودآور برای خریدار تبدیل شده بود و قرعه‌کشی‌ها را با تقاضای بسیار بالا مواجه کرده بود. در قرعه‌کشی اخیر ایران‌خودرو، ۱۰ میلیون ثبت‌نام انجام شده بود؛ درحالی که حدود یک میلیون تا یک میلیون و دویست هزار متقاضی بالقوه در ایران طی ۲۰ سال گذشته داشته‌ایم. با این فرایند حدود ۹ میلیون تقاضای سفته‌بازانه در بازار خودرو ایجاد کرده‌ایم اهمیت مسئله به این دلیل است که این تصمیم به‌دلیل اینکه قیمت خودرو را زیر هزینه تولید نگاه داشته است، خودروساز را با زیان‌های انباشته سنگین مواجه کرده است. گزارش‌های مالی تلفیقی ایران‌خودرو و سایپا نشان‌دهنده این است که بیش از ۱۲۰ هزار میلیارد زیان انباشته در ۶ ماه نخست سال داشته‌اند و اگر این وضعیت اصلاح نشود تا ۱۳۰ هزار هم می‌رسد.
ورود خودرو به بورس این مزیت را داشت که مردم بتوانند خودرو را با قیمت مناسب بخرند و خودروساز هم از زیان‌دهی فاصله بگیرد، البته اصل فرایند عرضه خودرو در بورس، یک حرکت نوپا در ایران است و مانند هر حرکت جدیدی، نیاز به زمان دارد تا به اصلاحات برسد و قوت لازم را پیدا کند، از جمله مهم‌ترین این اصلاحات این است که برنامه بلندمدت عرضه باید برای خودروسازها مشخص باشد. خودروساز باید با هماهنگی وزارت صمت اعلام کند که هر هفته چه خودروهایی و به چه تعدادی را عرضه خواهد کرد تا خریدار هم بتواند برنامه‌ریزی لازم را داشته باشد.
نکته بعد این است که ما باید به‌مرور به‌سراغ رفع محدودیت‌های خرید باشیم، بورس کالا، باید خرید از بورس را راحت‌تر کند تا خریداران عادی و نه صرفاً خریداران حرفه‌ای هم بتوانند از بورس کالا خرید کنند.
تسنیم: به‌نظر شما با همین روال عرضه خودرو در بورس، تا پایان سال چه‌میزان از زیان انباشته خودروسازها جبران خواهد شد؟
خودرو سازها با دو نیرو در زیان‌دهی مواجه هستند؛ ازیک‌طرف بخش قابل‌توجهی از خودروهای عرضه‌شده، یعنی حدود ۵۰ درصد از آنها برای طرح جوانی جمعیت و ۲۰ درصد هم برای طرح اسقاط خودرو به فروش می‌رسند و وارد بورس کالا نمی‌شوند، نکته دوم این است که خودروسازها خودروهای پرتیراژ و ارزان‌قیمت را وارد بورس کالا نمی‌کنند؛ بنابراین روند کار به‌صورتی است که زیان امسال کم می‌شود؛ اما صفر نمی‌شود و باید تلاش خودروسازها برای سال‌های آینده باشد، فعلاً باتوجه‌به حجم عرضه بعید است که خودروساز از زیان‌دهی خارج شود.
تسنیم: به‌نظر شما علت مخالفت‌های موجود در رسانه‌ها چیست؟
برخی از نمایندگان مجلس معتقدند که خودرو در شرایط فعلی قیمت بالاتر از واقعی دارد و آن هم به‌دلیل انحصار در بازار و ممنوعیت واردات است، در این شرایط باتوجه‌به بحث‌های وزارت صمت ـ که البته من به صحت آنها شک دارم ـ ثبت سفارش واردات خودرو باز شده است و بنا بر ادعای دولت، تا خردادماه واردات ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو انجام خواهد شد، اگر این اتفاق بیفتد، دیگر بحث تأثیر ممنوعیت واردات بر قیمت خودروی داخلی مطرح نخواهد بود.
مدیرکل صنایع خودروی وزارت صمت گفت: خودروسازان داخلی با همراهی زنجیره تامین موفق به تولید یک میلیون و ۳۴۸هزار دستگاه خودرو در سال ۱۴۰۱ شدند و رشد ۴۰درصدی در مقایسه با سال ۱۴۰۰ ثبت کردند.
دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان کشور با اشاره به رشد ۲۵ درصدی در شمارگان تولید خودرو در سال جاری، گفت: شاه‌کلید موفقیت برنامه‌های سال ۱۴۰۲ تولید خودرو در کشور، تعیین‌تکلیف و اصلاح شیوه قیمت‌گذاری، همچنین تامین نقدینگی و پیش‌نیازهای این صنعت است.
معاون صنایع حمل و نقل وزارت صنعت معدن و تجارت از عرضه تندر ۹۰ پیشرفته از فروردین‌ماه با همکاری روس‌ها خبر داد.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه عرضه‌ها در بازار سرمایه بر اساس ضوابط قانونی موجود امکان‌پذیر است، گفت: مجلس تمام‌قد از توسعه حوزه فعالیت‌های بازار سرمایه حمایت می‌کند و کمک می‌کنیم تا آنچه را که به عنوان چالش‌ها در حوزه اقتصادی کشور وجود دارد را با تدابیر علمی پیگیری کنیم.
یک کارشناس اقتصادی با ابراز اینکه سال‌های گذشته قیمت‌ها عموماً توسط دلالان و نمایشگاه‌داران اتومبیل و بعد هم توسط سایت‌های مختلف تعیین می‌شد، گفت: عرضه خودرو در بورس کالا باعث می‌شود عملاً امکان مواجهه با بازار منطقی خودرو داشته باشیم.
بورس کالای ایران با صدور اطلاعیه‌های جداگانه از پذیرش چهار خودرو جدید متعلق به ۴ شرکت در این بورس خبر داد.
رئیس انجمن همگن نیرومحرکه و قطعه سازی کشور اگر چه به ظرفیت خوب قطعه سازان داخلی برای افزایش تولید خودرو در سال ۱۴۰۲ تاکید دارد اما معتقد است که با وجود ظرفیت بالایی که در زنجیره تامین خودروسازان موجود است، اما همچنان در بخشی‌هایی از جمله تولید موتور و گیربکس کمبودهایی وجود دارد که خودروسازان در حال جبران این نقایص هستند.
این روزها افزایش نرخ ارز از یک سو، عدم تخصیص ارز از سوی بانک مرکزی و تلاطمات بازار که محدود شدن عرضه مواد اولیه یا عدم فروش آنها را به دنبال داشته است، بر مشکلات قطعه سازان افزوده است. مشکلاتی که از کمبود قطعه در ماه های آینده و کاهش تیراژ خودروسازان خبر می‌دهد.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: دغدغه اصلی ما برای عرضه خودرو در بورس کالا این است که مصرف‌کننده به کالای مورد نیاز خود با قیمت مناسب برسد، همچنین تولیدکننده به نحوی کالای خود را بفروشد که ادامه حیات دهد و رشد و توسعه داشته باشد.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: قرار بر این بود که واردات در بورس کالا انجام شود، اما بر اساس مصوبه هیات دولت قرار است در سامانه یکپارچه خودرو عرضه شود و فعلا عرضه‌ای در بورس کالا نداریم.
پویش تشکل‌ها در آستانه انتخابات دوره دهم اتاق‌های سراسر کشور، قصد دارد متناسب با آرمان‌ها و معیارهای تعریف شده در بیانیه خود، نمایندگانی شایسته را به کارآفرینان و فعالان اقتصادی معرفی کند.
رییس انجمن تخصصی همگن نیرومحرکه و قطعه سازی کشور گفت: مطابق توافق انجام شده با خودروسازان، طی ماه های آینده قراردادهای فیمابین قطعه سازان و خودروسازان شناور خواهد شد.
مدیرکل خودرویی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: رکورد تولید ماهانه خودرو در پنج سال اخیر با تولید ۱۳۱ هزار خودرو در بهمن ماه سال جاری شکسته شد.
عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازی کشور با تاکید بر اینکه تداوم دشواری تامین ارز، منجر به افت تیراژ تولید خودرو می شود، خواستار آن شد تا بانک مرکزی، بانک ها و دستگاه های ذیربط، قطعه سازان را دریابند.
رئیس سازمان توسعه تجارت با اشاره به تفاهم ۷۰۰ میلیون یورویی در زمینه خودرو و قطعات با روسیه که در نمایشگاه اتوموبیلیتی مسکو صورت گرفته بود، گفت: قرارداد صادرات ۴۵ هزار دستگاه خودرو سایپا به این کشور به ارزش ۴۵۰ میلیون یورو به امضا رسید.
مدیر کالایی یک کارگزاری بازار سرمایه با بیان اینکه در صورت عرضه خودرو در بورس سود دلالان مابین مصرف‌کننده و تولیدکننده تقسیم خواهد شد، گفت: اگر عرضه‌ها در این بازار متناسب با عرضه و تقاضا در بازار صورت بگیرد، کشف نرخ به درستی انجام می‌شود و خودروسازان می‌توانند به سود مدنظر دست پیدا کنند.
سخنگوی کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها مجلس گفت: امیدواریم به کمک شفافیت بورس و عرضه خودروها در این بازار، دست مافیای خودرو قطع شود که در این حوزه با مصوبه کمیسیون تلفیق بودجه مجلس از سال آینده طبق قانون، کل خودروها در بورس عرضه می‌شود.
مدیرعامل ایران خودرو گفت: این گروه صنعتی فعلاً برنامه‌ای برای افزایش قیمت کارخانه‌ای خودروها ندارد، بلکه به دنبال افزایش عرضه در بورس کالا است.
یک نماینده مجلس موافقت ۱۰۰درصدی خود برای عرضه خودرو در بورس را اعلام کرد و گفت: از این مسیر، شفافیت در عرضه و تقاضا ایجاد شده و با رشد عرضه‌ها علاوه بر حذف رانت، اعتماد مردم نیز جلب شده و به مرور قیمت‌ها نیز متعادل و واقعی خواهند شد.
مدیرکل صنایع خودرویی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: قیمت‌گذاری‌های شورای رقابت در دهه‌های گذشته سیگنال‌های اشتباهی به جامعه داد و محصولاتی که در آنها رقابت‌پذیر بودیم را از رده خارج می‌کردیم.
قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در خصوص مطالبات قطعه‌سازان خودرو کشور گفت: پیگیری و تلاش می‌کنیم که آن دسته از گروه‌های قطعه‌سازی که مهلت دریافت مطالبات ۱۲۰ روزه آنها از خودروسازان رد شده است تا عید امسال معوقات خود را دریافت کنند.
یک کارشناس بازار سرمایه گفت که با عرضه خودرو در بورس شاهد حذف رانت ناشی از فاصله قیمت کارخانه و بازار آزاد هستیم و همه نهادها باید با روش بلندمدت شرایط را برای عرضه مستمر خودروها در بورس مهیا کنند تا با اعلام برنامه عرضه‌ها، مردم نسبت به خرید مناسب‌تر از بورس امکان برنامه‌ریزی داشته باشند.
