در حالی که صنعت خودروسازی کشورمان با دارا بودن زنجیره کامل تولید و ارزش از سوی روس‌ها با اقبال و تحسین همراه شده، اما صنعتگران ایرانی می‌گویند: تحقیر این صنعت در داخل کشور، به عاملی برای تضعیف تولیدکنندگان داخلی در تعامل و مذاکره با شرکتهای خارجی تبدیل شده است.
به گزارش روابط عمومی انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان خودروی کشور، سفارت جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه همچون سال گذشته میزبان قطعه سازان و خودروسازان ایرانی حاضر در نمایشگاه بزرگ اتومبیلیتی ۲۰۲۳ بود و ایرانی‌های حاضر در این رویداد نمایشگاهی، در محفلی صمیمی گرد هم آمده و در خصوص توسعه تجارت در بازار بزرگ این همسایه شمالی بحث، گفت‌وگو و تبادل نظر کنند.
“کاظم جلالی” سفیر جمهوری اسلامی در روسیه که روز دوشنبه هفته جاری پس از افتتاح رسمی نمایشگاه، به مدت چهار ساعت در پاویون جمهوری اسلامی حضور یافت و به سرکشی از غرفه‌ها و شنیدن توضیحات و درد و دل‌های فعالان صنعتی کشورمان پرداخت، در این نشست در سخنانی ضمن مرور روابط تاریخی ایران و روسیه، به تشریح شرایط روز سیاسی و اقتصادی در منطقه پرداخت.
وی گفت: روابط ایران با فدراسیون روسیه بر دو پایه اصلی عنصر همسایگی و رویکردهای مشترک در عرصه منطقه‌ای و جهانی به‌ویژه نزدیکی نوع نگاه آنها درخصوص مخالفت با یکجانبه‌گرایی آمریکا استوار است.
جلالی خاطرنشان‌کرد: مطابق آخرین آمارهای موجود، در سال ۲۰۲۱ روسیه ۲۹۷ میلیارد دلار واردات انجام داد که این وضعیت، نشان‌دهنده فرصت بسیار خوبی برای اقتصاد ایران و فعالان اقتصادی کشورمان است.
وی تصریح کرد: اگر ما آینده پژوهی داشتیم و برنامه‌ریزی مناسبی می‌کردیم، امروز “بهار اقتصاد” ایران بود تا با بزرگی بازار و نیاز این کشور، حضور چشمگیری داشته باشیم.
سفیر ایران در روسیه یادآور شد: روسیه در طول ۴۵ سال گذشته اکثراً با شرکای غربی کار می‌کرد، به طوری که تا پیش از جنگ اوکراین ۵۸ درصد مراوداتش با دنیای غرب و ایران کمتر در روسیه مطرح بود، به طور مثال آنها فقط بندر “ماخاچ قلعه” را در دریای خزر فعال دارند و بقیه بنادر آنها در منطقه ولگا واقع شده است؛ اما امروز نگاه دو کشور به هم گره خورده است.
وی تاکید کرد: غربی‌ها به دنبال آن هستند که اقتصاد ما و روسیه به هم گره نخورد، این در حالی است که امروز ظرفیت‌های بسیاری برای سودآوری از محل صادرات به روسیه فراروی تولیدکنندگان داخلی است.
جلالی با اشاره به دسترسی روسیه به بازارها از طریق دریای سیاه و مرزهای طولانی با کشور چین، تصریح کرد: یک موقعیت استثنایی دیگر برای انتقال کالا به روسیه، مسیر دریای خزر- قزاقستان- ترکمنستان و ایران است که موقعیت ممتازی برای کشورمان برای قطب منطقه‌ای شدن برای روسیه و همچنین تامین کالا از کشورمان به دنبال دارد؛ با این حال موانعی در کار وجود دارد که بزرگترین آن عدم شناخت کافی است.
وی با اشاره به حضور جدی خودروسازان و قطعه سازان ایرانی از یک سال گذشته به بازار روسیه، گفت: بسیاری از این فعالان صنعتی حتی فکر نمی‌کردند بازار به این خوبی در نزدیکی کشورمان وجود داشته باشد. لذا حضور در نمایشگاه‌هایی از این دست را تشویق می‌کنیم تا به شناخت هرچه بیشتر برسیم.
جلالی، مانع بزرگ دیگر موجود را ضعف ترانزیت در مسیرهای زمینی، دریایی و ریلی برشمرد و اظهار داشت: عدم اتصال ریلی آستارا به رشت یکی از ضعف‌های موجود است که اگر در طول ۲۰ سال گذشته که موضوع کریدور شمال- جنوب مطرح شده بود برای تکمیل آن، کار می‌کردیم، امروز بسیار جلو بودیم.
وی گفت: ناوگان دریایی ایران و روسیه در دریای خزر قوی نیست؛ به طوری که روس‌ها فقط دو کشتی “رو رو” در اختیار دارند و ما هیچ؛ اراده دولت نیز بر خرید کشتی رو رو است اما زمان‌بر است.
سفیر ایران در مسکو، همچنین به مسیر باز ریلی روسیه- قزاقستان- ترکمنستان- ایران اشاره کرد که به گفته روس‌ها ظرفیت سالیانه ۷.۵ میلیون تنی دارد، اما در عمل، نقل و انتقال بار از آن کمتر از ۲۰۰ هزار تن در سال است و هدفگذاری شده که به یک میلیون تن برسد.
وی، مانع دیگر در مسیر توسعه روابط اقتصادی ایران و روسیه را مشکلات پولی و بانکی برشمرد، با این حال خاطرنشان کرد: اکنون “میربیزنس” بانک (متعلق به بانک ملی ایران) در روسیه در حال فعالیت در این عرصه است و سایر بانک‌های روسی نیز به دنبال توسعه همکاری‌ها هستند. در این زمینه نیز روند خوب، مثبت و امیدبخش است.
جلالی، به مشکلات گمرکی به عنوان مانع چهارم توسعه روابط بین دو کشور اشاره کرد که نیازمند ساماندهی، امکانات و تجهیزات است.
وی همچنین لجستیک را بزرگترین مانع در این مسیر برشمرد که کمبودهای زیادی در این زمینه وجود دارد، اما تصریح‌کرد: اراده جدی دولتمردان و مسئولان بر کاهش مشکلات است.
سفیر ایران در مسکو تاکید کرد: بازار روسیه ظرفیت‌های زیادی برای حضور کالا و خدمات ایرانی دارد و باید تلاش کنیم با کاهش مشکلات موجود، بهره‌برداری بیشتری در راستای توسعه صادرات کشورمان انجام دهیم.
رشد ۳۰ درصدی تجارت ایران و روسیه
جلالی بیان داشت: امروز روسیه در حوزه‌های مختلف اقتصادی از جمله مصالح ساختمانی، کیف و کفش چرم، ماهی، میگو و غذاهای دریایی، صنعت پوشاک، فناوری اطلاعات، آی سی تی و فناوری‌ها، نیاز بسیار زیادی دارد.
وی گفت: تجارت دو کشور در سال ۲۰۲۲ از مرز پنج میلیارد دلار گذشت که ۳۰ درصد نسبت به سال پیش از آن افزایش داشته است و تصور می‌شود امسال به رقم بالاتری دست یابیم.
وی با اشاره به صنعت خودروسازی گفت: این صنعت بسیار مظلوم است و روس‌ها عنوان می‌کردند که فکر نمی‌کردیم صنعت خودروسازی ایران اینقدر پیشرفت کرده باشد. این در حالی است که برخی در داخل این صنعت را تحقیر می‌کنند.
شروط موفقیت در عرصه صادرات
در این مراسم “ابراهیم دوست‌زاده” عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه سازان خودرو کشور افزود: اعتمادسازی و استمرار پیگیری دو عنصر اساسی در تحقق امر صادرات است.
وی از حضور موثر و قدرتمند خودروسازان و قطعه سازان ایرانی در این نمایشگاه تقدیر کرد و گفت: موارد بسیاری در این رویداد نمایشگاهی از سوی شرکتهای ایرانی عرضه شد که تازگی داشت و حتی تعجب روس‌ها را برانگیخته بود.
لزوم اصلاح سیاست گذاری در عرصه خودرو
در ادامه این نشست، “محمدعلی تیموری” مدیرعامل سایپا اظهار داشت: صنعت خودروی کشورمان چرخه کاملی از مواد اولیه تا قطعات پلیمری و فولادی را در اختیار دارد و حتی وابستگی آن در قطعات الکترونیک بسیار اندک است.
وی تصریح کرد: متاسفانه در سال‌های گذشته تحقیر این صنعت از سوی سیاستگذار داخلی اتفاق افتاده و باید این نگاه اصلاح شود.
تیموری با اشاره به موضوع قیمتگذاری دستوری که در پنج سال گذشته از سوی شورای رقابت علم شده است، افزود: این مساله سبب شده تا حتی در تلاش برای کسب بازار صادراتی “دست پایین” را در مقابل خارجی‌ها داشته باشیم؛ زیرا آنها با اطلاعات کامل از شرایط قیمتی در کشورمان پای میز مذاکره می‌آیند.
مدیرعامل سایپا اظهار داشت: در حالی که ساینای تولیدی سایپا در روسیه ۱۳ هزار و ۱۰۰ دلار باید قیمت داشته باشد و ارزان‌ترین خودروی چینی در این بازار کمتر از ۱۷ هزار دلار نیست، اما مشکل آنجاست که می‌گویند چرا در ایران با قیمت‌های پایین‌تر عرضه می‌شود و ما هیچ پاسخی در مقابل قیمت گذاری که از سوی شورای رقابت به ما تحمیل شده نداریم.
تیموری بیان‌داشت: به شخصه هرگاه که به سفری برای انجام مذاکره به منظور صادرات خودرو رفتم، بدون استثنا حداقل یک نماینده مجلس روز قبل از آن با رسانه‌ها مصاحبه کرده و ایران خودرو و سایپا را تحقیر کرده است و این سطح از تحقیر صنعت ملی بی‌نظیر است.
وی گفت: در حالی که در ماه‌های گذشته به اندازه ۳۰ سال قبل، محصول جدید در سایپا عرضه شده است، اما به دلیل عدم قیمتگذاری از سوی شورای رقابت تاکنون نتوانستیم حتی یک دستگاه از آنها را به مردم بفروشیم.
مدیرعامل سایپا اظهار داشت: به دلیل عدم ارائه تسهیلات بانکی، امروز تنها ورودی نقدینگی به دو خودروساز بزرگ کشور از محل پیش فروش خودرو است و هرچند زیان انباشته حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی دارند، اما در بدترین شرایط قادر به تولید روزانه چهار هزار و ۵۰۰ دستگاه خودرو هستند.
وی تاکید کرد: امروز با توجه به شیفت کردن چینی‌ها به سمت خودروهای هیبریدی و الکتریکی و نبود زیرساخت‌های لازم برای آن در این کشورها و گران بودن آنها، موقعیت خوبی برای خودروسازان ایرانی فراهم است و باید بتوانیم از این شرایط به خوبی استفاده کنیم، اما باید اصلاحی در سیاستگذاری‌ها در این صنعت داشته باشیم.
وی اظهار داشت: به طور مثال حدود ۲ سال است که سازمان ملی استاندارد بر عدم تولید وانت نیسان در کشور تاکید دارد، اما جای تعجب است که در بسیاری از بازارهایی که ورود کرده‌ایم خواهان تولید این نیسان شده‌اند. زیرا امروز در جهان نمی‌توان وانتی یافت که با قیمت حدود ۱۱ هزار دلاری قادر به حمل ۲ الی سه تن بار باشد.
لزوم شناسایی نیاز بازار روسیه
“علیمردان عظیمی” مدیرعامل ایران خودرو نیز در این مراسم طی سخنانی خواستار بررسی مزیت‌ها، معایب، نقاط ضعف و قوت موجود در نمایشگاه شد تا پس از آن با ارائه گزارشی کامل بدانیم چه خروجی از آن گرفتیم.
وی تصریح کرد: شرایط امروز روسیه استثنایی است و اگر دیر اقدام کنیم یا بی‌برنامه باشیم به طور حتم این ظرفیت را از دست خواهیم داد و دیگر جایی برای ما در این بازار وجود ندارد.
عظیمی تاکید کرد باید در وهله نخست نیاز مشتری و این بازار را بشناسیم و بر اساس آن به تولید بپردازیم.
برپایه این گزارش، یکی از اخبار مطرح شده در این جلسه راه اندازی قریب‌الوقوع دفتر همکاری‌های صنعت خودروسازی و قطعه‌سازی ایران در مسکو بود که مسئولیت پیگیری موضوعات مختلف و تسهیل شرایط حضور صنعتگران را بر عهده خواهد داشت.
همچنین عنوان شد طی ماه‌های آینده هیاتی تجاری از روسیه برای آشنایی هرچه بیشتر با ظرفیت‌های خودروسازی و قطعه سازی کشورمان همزمان با نمایشگاه اوراسیا وارد تهران خواهند شد.
در پایان این نشست صمیمی برخی قطعه سازان نیز به بیان مسائل و مشکلات خود پرداختند.
منبع: ایرنا
درحالیکه شنیده شده بود سامانه یکپارچه خودرو به طور کامل حذف شده و عرضه خودرو به صورت مستقیم توسط خودروساز صورت می گیرد، اکنون زمزمه هایی از دور سوم سامانه یکپارچه فروش خودرو شنیده می شود. ظاهرا دور سوم سامانه یکپارچه فروش خودرو در شرایطی برگزار می شود که ایران خودرو و سایپا از تعهدات خود عقب هستند و این دو شرکت غایبین اصلی این دور سامانه خواهند بود.
گروه خودروسازی سایپا و گروه مپنا با هدف استفاده از فناوری‌های نوین و برقی‌سازی خودروهای سواری و تجاری گروه سایپا، تفاهم‌نامه تولید و تامین سلول و باتری پک خودروهای برقی را امضاء کردند.
یکی از واحدهای فناور سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران با ساخت سنسور اکسیژن یکی از چالش‌های خودروسازان داخلی را رفع کرد.
عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان خودروی کشور گفت: با بلاتکلیفی موجود در تامین نقدینگی زنجیره خودروسازی و قطعه سازان، به نظر می‌رسد افزایش تیراژ ۳۰ درصدی مد نظر خودروسازان تا پایان سال محقق نخواهد شد.
یک کارشناس صنعت خودرو نسبت به بروز بحران در صنعت خودرو و قطعه‌سازی هشدار داد و تاکید کرد که ما ممکن است در آینده نزدیک، دچار توقف خطوط تولید شویم.
عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان خودروی کشور گفت: استراتژی و برنامه مشخصی برای تولید خودروهای برقی سواری و تجاری در کشور وجود ندارد، در حالی که گام نخست برای تحقق این مهم در کشور است.
اندیشکده امیرکبیر در تحلیلی اعلام کرد: قیمت فروش عمده خودروهای سایپا و ایران خودرو نظیر کوییک و پژو پارس ارزان‌تر از ارزان‌ترین خودروهای خارجی است، البته این به معنای سوء مدیریت و اهمال کاری در ایران خودرو و سایپا نیست.
بر اساس آمار و ارقامی که رئیس وقت سازمان برنامه و بودجه در سال گذشته اعلام کرد، در ایران سالیانه حدود ۱۰۰ میلیارد دلار یارانه پنهان انرژی در بخش‌هایی نظیر برق، بنزین، گازوئیل و…، از سوی دولت به مردم داده می‌شود. که رقم بسیار هنگفتی است.
عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان خودروی کشور گفت: اکنون رقبای ایران در بازار قطعات روسیه، ترکیه و چین هستند؛ اما مزیت نزدیکی مسیر، ایران را در اولویت قرار داده و حل مشکل تبادلات بانکی، مسیر فعالیت را هموار‌تر کرده است.
در شرایطی که خودروسازان جهان نزدیک به دهه است که در حال تحقیق و توسعه خودروهای برقی هستند و کشوری مانند چین نیز در این میان تبدیل به پیشتاز این عرصه شده است اما خودروسازان ایرانی با محصولاتی نظیر خودرو ریرا برقی و خودرو تارا برقی تازه در ابتدای این مسیر قرار دارند. توسعه خودروهای برقی نیازمند یک حمایت همه جانبه از سوی نهادهای مختلف از شهرداری‌ها تا سیستم بانک‌داری و نهادهای دولتی است.
در مرداد سال ۱۴۰۲ شاخص فروش رشته فعالیت خودرو و قطعات برمبنای شرکتهای بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل کاهش ۳۰.۵درصدی و نسبت به ماه قبل کاهش ۴۱.۸درصدی داشته است.
بیش از یک دهه است که صنعت خودروسازی با قیمت گذاری دستوری برای خودروهای تولیدی بخش دولتی دست و پنچه نرم می کند و به تازگی این موضوع به خودروهای تولیدی بخش خصوصی نیز سرایت پیدا کرده است. تصدی گری دولت تنها در بخش قیمت گذاری نبوده و اکنون نحوه فروش را هم به خودروساز دیکته می کند. بدین ترتیب عملا خودروساز هیچ اختیاری از خود در زمینه قیمت گذاری و تعیین شرایط فروش نداشته و تمام دستورها از سوی دولت دیکته می شود. همین سیاست های غیرکارشناسی و غلط دولت در این سالها ضربه سنگینی به قطعه سازان و خودروسازان زده و اکنون در شرایط بسیار بحرانی به سر می برند.
عضو هیات مدیره انجمن همگن نیرومحرکه و قطعه سازان خودروی کشور گفت: بن‌بست قیمتگذاری دستوری همراه با زیان انباشته ایران‌خودرو و سایپا، خودروسازی و قطعه سازی را را به بحران نزدیک کرده است.
عضو انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان خودرو کشور با اشاره به رقابت سرسخت ایران و چین در بازار قطعه و خودرو روسیه اظهار داشت: با توجه به قیمت تمام شده بالا قطعات خودرو در ایران قاعدتا قطعه سازان چینی سهم بیشتری در بازار روسیه خواهند داشت. مگر اینکه دولت شرایط را برای افزایش توان رقابتی صنعتگران کشور در روسیه فراهم کند.
رییس انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان خودروی کشور گفت: در صورتی که دو موضوع اساسی قیمتگذاری دستوری و مدیریت دولتی از سر صنعت خودروسازی برداشته شود، این صنعت حال و روز بهتری خواهد داشت. این در حالی است که در شرایط فعلی همگان بر طبل واردات می‌کوبند و تامین ارز مورد نیاز این صنعت، خود چالش و سوالی اساسی است.
با وجود پتانسیل بسیار بالای صنعت قطعه سازی و خودروسازی در ایران، این صنعت به دلیل سیاست های غلط دولت های پیشین و فعلی عقب مانده است. اما این عقب ماندگی نباید باعث شود که ما به این صنعت پشت کنیم و کمر به نابودی آن ببندیم. چراکه داشتن صنعت خودروسازی که خود یکی از صنایع پیشران است، آرزوی بسیاری از کشورهای دنیاست و کشورهای همسایه است.
دبیر انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان خودرو کشور، در نامه‌ای خطاب به وزیر صنعت، معدن و تجارت ضمن تشریح اساسی‌ترین مشکلات و چالش‌های بحران زا در صنعت قطعه سازی کشور، خواستار جلسه‌ای حضوری با وزیر صنعت جهت تبیین این شرایط شده است.
امروز دارا بودن واحدهای تحقیق و توسعه برای شرکتهای خودروسازی و قطعه‌سازی از اهمیت بسزایی برخوردار است، زیرا این واحد‌ها در زمینه توسعه محصول می‌توانند بسیار مثرثمر باشند و قطعه‌سازان را با تکنولوژی‌های روز مجهز سازند.
بررسی صورت‌های مالی تلفیقی ایران‌خودرو و سایپا از سال ۹۷ به این سو نشان می دهد که هزینه تمام شده تولیدات این شرکت ها بیش از مبلغ حاصل شده از فروش محصولاتشان بوده است.
رئیس انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی گفت: با توجه به عدم تدوین شیوه‌نامه تامین قطعات خودروهای وارداتی، واردات خودرو و قطعه خواهیم داشت.
عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان خودروی کشور گفت: به‌منظور رشد کلان اقتصادی در کشور و دستیابی به مواهب توسعه، ناگزیر از رشد فناوری و دانش فنی تولید هستیم.
رئیس انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان خودروی کشور گفت: با پایان یافتن سناریوی قرعه‌کشی خودرو از ابتدای فعالیت دولت سیزدهم، تغییرات گسترده‌ای انجام شد که مهمترین آن حذف قرعه‌کشی و ایجاد سامانه یکپارچه برای تخصیص نوبت حتی به متقاضیان واقعی خودرو بود. اختلاف قیمت خودرو در بازار و کارخانه رو به کاهش است و تداوم می‌یابد.
