- انجمن تخصصی صنایع همگن نیرو محرکه و قطعات خودرو - https://www.ismapa.com -

داخلی سازی قطعات خودرو؛ از خاک خوری ماشین آلات در گمرک تا نبود ارز

[1]
به گزارش روابط عمومی انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه سازان خودروی کشور، این روزها بالابودن قیمت تمام شده خودرو در کشور یکی از انتقاداتی است که از سوی خودروسازان، قطعه سازان و مسئولان دولتی و مجلسی مطرح می شود. برخی کارشناسان، دلیل این مسئله را واردات برخی قطعات و عدم داخلی سازی آن عنوان می کنند. این در حالی است که برخی تولیدکنندگان نسبت به بی توجهی دولت و به ویژه وزارت صمت در تامین ارز لازم برای واردات ماشین آلات خطوط تولید گلایه دارند و آن را مانعی برای تحقق داخلی سازی قطعات خودرو عنوان می کنند.

روز گذشته خط تولید کمپرسورهای پیستونی متغیر در شرایطی برای اولین بار در خاورمیانه افتتاح شد که تولیدکننده این قطعات از گره کور تامین ارز ماشین آلات خط تولید یکی دیگر از قطعات داخلی سازی شده خود خبر داد.

«شاپور سامعی» رئیس هیأت مدیره شرکت سندن ایرانیان همچنین با اشاره به کاهش تعداد قطعه سازان فعال کشور، گفت: شرایط نامناسب باعث شده تا قطعه سازان از چرخه تولید خارج شوند و یا به انجام فعالیت های موازی روی بیاورند.

به گفته وی، قبلا که خودروسازان برای تولید یک قطعه، فراخوان می زدند تعداد زیادی از شرکت های قطعه ساز اعلام آمادگی می کردند اما حالا قطعه ساز زیادی باقی نمانده است.

سامعی همچنین با انتقاد از سود بالای تسهیلات بانکی و مسدودی بخشی از مبلغ وام نزد سیستم بانکی، اظهار داشت: صنعت خودروسازی ایران را با کٌره مقایسه می کنند در حالی که بانک مرکزی کٌره سود نیم درصدی را از تولیدکننده مطالبه می کند اما در ایران سود ۳۰ درصدی از تولیدکنندگان مطالبه می شود.

سالن های خالی کارخانه و تجهیزاتی که در گمرک خاک می خورند

این حرفها در حالی مطرح شد که بخشی از سالن تولید این کارخانه خالی از تجهیزات بود و فضای موجود در انتظار ترخیص تجهیزات از گمرک (در ازای تخصیص ارز) و نصب در خط تولید بود.

سامعی با انتقاد از عدم تخصیص ارز مورد نیاز بابت تامین تجهیزات صنعتی، گفت: در صورت تامین ارز، امکان ایجاد خطوط تولید و داخلی سازی بیشتر فراهم می شود.

وی توضیح داد: در حال حاضر تولیدکنندگان برای دریافت وام باید ۲۸ درصد مبلغ وام را مسدود کنند و در این شرایط، محدودیت سهمیه ارزی بابت تامین ماشین آلات نیز مشکلات زیادی را برای صنعتگران به همراه دارد.

اینکه بگوییم صنعت، ارز ندارد خجالت آور است

«عزت اله اکبری تالارپشتی» رئیس کمیسیون صنایع مجلس نیز در این مورد می گوید: اینکه صنعت رشد کند ولی امکان ارائه ارز یا تخصیص برق وجود نداشته باشد قابل قبول نیست.

وی ادامه داد: اینکه بگوییم صنعت، ارز ندارد خجالت آور است. برخی وام ۶ درصدی از آلمان می آورند در حالی که سود تسهیلات در ایران بسیار بالا است.

تالارپشتی افزود: قبلا به وزیر صمت گفته ام که بخش صنعت و معدن باید در تامین ارز به نفت و گاز طعنه بزند. از فرزین رییس کل بانک مرکزی و علی آبادی وزیر صمت دو مرتبه، یکبار ۶ صبح و یکبار عصر دعوت کردیم و گفتیم که تخصیص ارز صنایع را معطل نگذارند و آقای فرزین در جلسه دوم اعلام کردند که هرچه صنعت درخواست داشته، ارز پرداخت کردیم. وزیر نیز این مسئله را رد نکرد.

وی تاکید کرد: اینکه صنعت رشد کند ولی امکان ارائه ارز یا تخصیص برق وجود نداشته باشد قابل قبول نیست.

رئیس کمیسیون صنایع مجلس تصریح کرد: وزارت نیرو و نفت باید پای کار بیایند، اینکه هردمبیل مدیریت شود قابل قبول نیست و ما هم گیج شده ایم.

به گفته وی، مدل مدیریت در کشور شده مدل مرغ،تخم مرغ،گوشت و خودرو. در مدیریت کشور، یک برنامه فرسوده ناموفق و بی نتیجه را ادامه می دهیم که قیمت گذاری دستوری خودرو نمونه ای از آن است و نتیجه آن، تبدیل خودرو به کالایی سرمایه ای است.

تالارپشتی با انتقاد از عدم تخصیص صحیح منابع صندوق ذخیره ارزی به بخش صنعت، گفت: انتظار داریم وزرا گوش دهند و خسارت به کشور وارد نکنند.

سیاست گذاری در جهت کاهش عمق ساخت داخل

در کنار محدودیت تامین ارز واردات ماشین آلات، مسائلی مانند دستورالعمل نامناسب قیمتی، طراحی اشتباه تعرفه واردات قطعات، استانداردهای خودرویی بدون توجه به ظرفیت صنعت خودروسازی نیز تولیدکنندگان خودرو و قطعات را از تلاش برای داخلی سازی و خودکفایی در تولیداتشان دورتر کرده است.

طبق گزارش مرکز پژوهش های مجلس، این موارد عملاً موجب شده که حرکت به سمت کاهش عمق داخلی سازی، حفظ تولیدات گذشته و کاهش کیفیت، بیشترین منافع را برای تولیدکنندگان این عرصه رقم بزند و به صورت ساختاری امکان سرمایه گذاری بلندمدت به ویژه در حوزه های با فناوری بالا (که به دلیل بازدهی دیرهنگام و طولانی نیازمند پیش بینی پذیری بالایی است) در این صنعت از بین رفته و بنگاه ها درگیر روزمرگی های فراوان هستند.

با این حال، وقتی تولیدکننده ای به دنبال توسعه تولیدات خود باشد، انتظار می رود دولت و به خصوص وزارت صمت توجه ویژه ای به این مسئله داشته باشند و تا حد امکان برای ایجاد خط تولید، امکانات لازم را فراهم کنند.